"Ecdadın Emaneti Ayasofya Camileri" ilk bölümüyle ekranlara geldi
Diyanet TV'nin yeni programlarından "Ecdadın Emaneti Ayasofya Camileri" ilk bölümüyle ekranlara geldi.
Bursa İznik'te bulunan Ayasofya-i Sağir Cami-i Şerifi'nin anlatıldığı ilk bölümde caminin mimari özelliklerinden tarihine kadar pek çok konu ele alındı.
Dünya tarihi açısından önemli bir yapı olan Ayasofya mabedi; ilk olarak MS. 7'nci yüzyılda Romalılar tarafından inşa edilen Gymnasium üzerine Bizans Dönemi'nde bazilika olarak inşa edilir. 11'inci yüzyıldaki depremden sonra yenilenmiştir. Üç sahanlı olan kiliseyken; Orhan Gazi tarafından İznik'in fethiyle 1331 yılında camiye dönüştürülür. Yapı, Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde Mimar Sinan tarafından yenilenir. 1935 ve 1953 yıllarında yapılan onarımlar sırasında renkli taşlarla bezenmiş taban mozaikleri ve din görevlilerinin törenler esnasında topluca bulundukları, yarım yuvarlak oturma kademeleri ortaya çıkarılır.
1980’li yıllardaki çevre düzenlemesi ve kamulaştırmanın neticesinde Ayasofya’nın etrafındaki yapılar yıkılır ve etrafı yeşillendirilir. Aralık 2007 tarihinden itibaren ise Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün restorasyon çalışması gerçekleştirilir. 6 Kasım 2011 tarihinde Kurban Bayramı'nın ilk günü sabah namazından itibaren bir kısmı cami olarak hizmet vermeye başlar.
İznik Ayasofya Camiin tarihine değinen Prof. Dr. Fatih Erkoçoğlu, şu ifadelere yer verdi:
"İznik hem Helen döneminde hem Roma döneminde önemli bir kent Bitinya dediğimiz kısmen bugün belki Marmara Bölgesi'ni kapsayan bölgenin başkentidir. Tabii sonraki süreçte Nikomedya diye bugünkü İzmit'in ilk kurulduğu yer; burası kurulunca mücadele başlayacaktır. Bitinya Bölgesi’nin Başkenti olabilmek adına… Tabii İznik bilahare Bizans döneminde de önemli bir yere sahip olacaktır. Çünkü ilki 325 yılında ikincisi de 787 yılında gerçekleştirilen konsüllerden dolayı önemlidir. Özellikle hıristiyanların muhtelif tartışmalar kapsamında bir araya gelmeyi arzu ediyorlardı. İmparator bunları İznik’te toplayacaktır. İznik aynı zamanda Bizans döneminde İstanbul'a yakın olduğu için bir nevi İstanbul'un kapısı sadece Bitinya başkent olarak düşünülmemeli ve özellikle iktidar mücadelelerinde izleyin önemli rol oynadığı anlaşılıyor. Tabii İznik’te bizim anlatmak istediğimiz kilise Ayasofya Kilisesi 5 ve 6. yüzyılda burada bir bazilikal bir yapının ne olduğunu biliyoruz. Bazilikal tip, Eski Yunan'da mahkeme işleri gören bir yapının sonraki süreçlerde Roma Dönemi’nde ilerleyen süreçte Hıristiyan kiliselerinin ilk alt yapısını oluşturacaktır."
Ayasofya-i Sağir Cami-i Şerifi İmam Hatibi Mahmut Şahin, İznik Ayasofya Camiini şu ifadelerle anlattı:
“Etrafı binalarla çevrili ve 2007 yılında burası bir restorasyon geçiriyor üstü kapatılıyor. Minare tamamlatılıyor ve restorasyon esnasında 6 Kasım 2011 tarihinde Kurban Bayramı namazı ile beraber ibadete başlamış oluyoruz değerli kardeşlerim.”
