“Farklı Bakış”ta “Mevlana ve Ölüm” konu başlığı ele alındı…

Diyanet TV’nin fikir programlarından "Farklı Bakış"ta bu hafta "Mevlânâ ve Ölüm" konu başlığı ele alındı.

 

“Şeb-i Arus” münasebetiyle Hz. Mevlana’nın konuşulduğu programda, Prof. Dr. Dilver Gürer ve Doç. Dr. Sezai Küçük; "Mesnevî’nin yazılma gayesi nedir?" "İnsanları, ölüme bakışında farklı bir noktaya taşıyan nedir?" "Mevlânâ’nın 'Biz ölünce mezarımızı toprakta arama! İnanan insanların gönlüdür bizim mezarımız' sözlerini nasıl anlamalıyız?" "Mevlânâ’nın cenaze merasimi nasıldı?" "Mevlânâ’nın cenaze merasiminden hareketle, hayat ve ölüme bakış açısını nasıl yorumlayabiliriz?" sorularına cevap verdi.

 

Doç. Dr. Sezai Küçük, Hz. Mevlana’nın manevi ve tasavvufi yönleriyle çok güçlü ve iyi bir eğitime sahip olduğunu söyledi Küçük, Hz. Mevlana'nın Şems-i Tebrizi ile olan yol arkadaşlıklarını ise şu sözlerle ifade etti:

 

"Şöyle bir benzetme vardır Mevlevilerde. Gaz lambaları vardır. Anadolu'da herkes bilir bunu yağı konmuş, fitili temizlenmiş yine aynı şekilde üzerindeki camı pırıl pırıl yerleştirilmiş. Fakat onun ışık verebilmesi için bir ateş olması lazım. Şems sanki Hz. Mevlana'da bunu uyandırıyor."

 

Gürer ise “Hz. Mevlana ve Ölüm” ilişkisini şöyle ifade etti:

 

"Bütün tasavvufi gelenek de olduğu gibi. Mevlana da iki türlü ölüm kabul ediyor. Tasavvufi gelenekte bir fiziki ölüm vardır. Bu bedenin ölümü yani ruhun bedenden ayrılması. Bir de tasavvufta bundan daha da önemli olan irade-i ölüm dediğimiz hadis olarak da ifade edilen 'Ölmeden önce ölünüz.' şeklindedir. İşte bu iki türlü görüyoruz. Mevlana'nın ölüm anlayışını. Zaten belli bir noktaya geldikten sonra da bu iki ölüm birleşiyor. Mevlana'nın ölümü dünya-ahiret noktasında ve ruh- beden noktasında ele aldığını görüyoruz. Dünya - ahiret noktasından baktığımızda İslami düşüncede de böyledir. Asıl hayat ölümle başlayan hayattır. Ölüm bir yok oluş değildir. Tam tersine yeni bir hayata başlamaktır. Öbür taraftan kişinin kendi iradesiyle kendi nefsini öldürerek, nefsinin kötü sıfatlarından arınarak, nefsini tezkiye ederek, temizleyerek, tertemiz yaparak ruhunu, bedeninin tasallutundan kurtarması şeklindeki ölüm sufilerin, asıl üzerinde durdukları ölüm. Yani ikisi de önemli. Şöyle bir şey diyor Hz. Mevlana 'Ruhumuzu temizlediğimiz zaman, ruh beden kafesinden kurtuluyor.' Bu düşünce ahirete hazırlıktır. Yani daha iyi asıl hayatta nasıl yaşarım. Başka deyişle ruhun, külli ruha kavuşması, canın asıl cana kavuşması şeklinde ifade ediliyor. Dolayısıyla biz Mevlana'da ölümü hem bedenin ölmesi hem de 'Ölmeden önce ölünüz' hadisine istinaden ruhun temizlenmesi, kötü sıfatların arındırılması şeklinde de iki türlü ölüm olduğunu görüyoruz."   

 

Küçük, Sema törenlerindeki ölümü ve vuslatı çağrıştıran ifadeleri şu ifadelerle izleyiciye aktardı:

 

"Sema törenlerine ilişkin ölümle ilgili sembol ve işaretlerle ilgili manalar semanın içerisinden insanoğlunun yolculuğunu anlatıyor. Her şeyden önce insanoğlu bedenin tasallutundan, nefsi arzu ve isteklerin kendisini yönlendirmesinden kurtularak gerçek hakiki varoluş gayesine yönelmesi lazımdır. Hz. Mevlana'da biz bir gerçeklik olarak semayı görüyoruz. Semanın bir manası anlamı vardır. Sema sadece bir dans, bir raks gibi anlaşılmamalıdır. Hz. Mevlana'ya göre Sema ilahi vuslata erişmek için bir yoldur. Mevlana 'Sema ederken ne neyden haberimiz olur ne deften' diyor. Malum olduğu üzere semazenler sema esnasında daima Hakk'ı zikrederek sema ederler. Semazeni gözümüzün önüne getirdiğimiz zaman birincisi semazenin giymiş olduğu kisvesi ölümle, daha doğrusu insanoğlunun gideceği yerle alakalı remizler içermektedir. Birincisi başındaki sikkesi Mevlevilere göre 'mezar taşı'dır. Ölmeden önce ölmek, o sırra ermek hayatın gayesi ise bu manada bunun hem yaşantıya hem söze hem kelama hem fiile aynı zamanda da kisveye yansıması lazım."

 

"Farklı Bakış" Sami Bayrakcı'nın sunumuyla her Pazartesi saat 22.00'de Diyanet TV'de…