Diyanet İşleri Başkanı Görmez’den Doğu Türkistan’daki Oruç Yasağına Tepki

Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez, Çin Halk Cumhuriyeti’nin Sincan Uygur Özerk Bölgesinde uyguladığı baskıcı tutuma karşı açıklamada bulundu.

 

 

Çin’in geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da Uygur Özerk Bölgesindeki Müslümanların Ramazan ayında oruç tutmalarını yasaklaması üzerine açıklamada bulunan Diyanet İşleri Başkanı Görmez, yaşanan gelişmeleri yakinen takip ettiklerini belirterek, gerekçesi ne olursa olsun oruç ibadetinin yaşadığımız çağda dünyanın herhangi bir yerinde yasaklanmasının ya da kısıtlama getirilmesinin kabul edilebilecek bir husus olmadığını kaydetti.

 

Uluslararası İlahiyat Programının beşinci dönem öğrencilerinin mezuniyet programına katılan Başkan Görmez, gazetecilerin soruları üzerine Çin’de yaşanan yasağa karşı şunları söyledi:

 

 

Diyanet İşleri Başkanlığı olarak ilk günden itibaren Çin’de hem Uygur Müslümanlarına hem de Hui Müslümanlarına yönelik Ramazan ayı ile ilgili yasaklamalarını yakinen takip ediyoruz. Zira oradaki bütün kurum ve kuruluşlarla irtibatımız var. Diyanet İşleri Başkanı olarak kendi Başkanlığım süresinde iki defa Çin’i ziyaret ettim. Hem Uygur Müslümanlarıyla, hem de Hui Müslümanlarıyla protokollerimiz imzalandı. Öğrencilerimiz geliyor, din adamları Türkiye’ye gelip eğitim almaya başladılar. Ancak bu Ramazan öne çıkan ve gerçekten inanç özgürlüğü bakımından hiçbir insanın tasvip etmeyeceği konulara gelince biz Diyanet İşleri Başkanlığı olarak hem tepkimizi, hem de milletimizin üzüntüsünü ve hassasiyetlerini Çin’in Ankara Büyükelçisi vasıtasıyla yetkilere iletmiş bulunuyoruz.

 

Üzülerek belirteyim, gösterilen gerekçeler, söylenen, yapılan açıklamaları kabul etmem mümkün değil. Yasağın sadece öğrenciler, öğretmenler ve memurlara yönelik olduğunu duymuş olmaktan büyük bir üzüntü duydum. Çünkü gösterilen gerekçe olarak da ‘Gençlerin sağlığı açısından memurların da performansı düştüğü için’ gibi çok garip bugün hiç kimsenin kabul etmeyeceği birtakım gerekçelere sığınıldığını öğrenmiş oldum. Gerekçesi ne olursa olsun oruç ibadeti gibi bir ibadetin bu çağda dünyanın herhangi bir yerinde yasaklanması, ona bir kısıtlama, sınırlama getirilmesi kabul edilebilecek bir husus değildir.

 

 

Çabalarımız, gayretlerimiz devam ediyor, inanıyorum ki aklıselim galip gelecek ve biran önce bu yanlışlıklardan vazgeçilecektir. Çünkü bu yanlışlıklar, bu kısıtlamalar, bu yasaklamalar aynı zamanda beraberinde şiddeti getiriyor, beraberinde çok daha büyük yanlışları getiriyor.

 

 

İnsanlar hiçbir zaman Allah’ın emirleriyle, devletin koyduğu yasaklar arasında bırakılamaz. Bu iki arada kalan insanlar elbette kendi tercihlerini, Rablerinin emirleri noktasında yapacaklardır, kendi ahiretlerini düşünerek farklı davranacaklardır. Onun için bu yasaklar artık dünyanın neresinde olursa olsun hiçbir çağdaş dünyada, hiçbir devlete, hiçbir ülkeye hele hele Çin gibi yaklaşık 1200 senedir Müslümanları kendi içinde yaşatan varlığını sürdüren bir ülkenin kendi toprakları içerisinde asırlardır 1000 yılı aşan bir süredir yaşayan Müslümanlara yönelik bu yasaklamaları, kısıtlamaları kabul etmek asla mümkün değildir. Ben bir an önce bu baskıların sona ermesini diliyorum. Diyanet İşleri Başkanlığı olarak çabamız, gayretimiz devam ediyor. Din İşleri Bakanlığıyla görüşüyoruz. Çin yetkilileriyle Suudi Arabistan’da ortak bir toplantımız oldu. Onlarla da tekrar bu konuyu konuştuk. Yasağın bir an önce sona ermesini diliyorum.

 

 

Çin’in Sincan-Uygur Özerk Bölgesinde yaşayan Müslümanlara yönelik yasaklamaları vicdan sahibi hiçbir insanın kabul edemez. Namaz kılmak ve oruç tutmak her Müslümanın görevidir.

 

İnanç özgürlüğü beraberinde, anne ve babalara çocuklarına istedikleri inancı öğretme hakkı verir. Kamu düzenini bozmayan, şiddet içermeyen, toplumsal ahlaka aykırı olmayan hususları çocuklarına öğretme hakkına sahiptirler. İslam inancına göre on iki yaşındaki bir kişi, artık sorumluluk sahibi olur. On iki yaşından sonra, her Müslüman için namaz kılmak, oruç tutmak bir vazifedir. Devlet, inanan bir kişiyi, Allah’ın emirleriyle kendi koyduğu yasaklar arasında bırakmamalıdır. İslam’da sağlık her şeyin üstündedir. Sağlık bahanesiyle orucu yasaklamak inanç özgürlüğü ile bağdaşmaz. Aynı şekilde öğretmen, memur da kendisiyle yaratıcı arasında gizli kalan ibadeti yapmaktan alıkonamaz. Bu tür yasaklar sadece iç huzuru yok eder. Yanlış, aşırı dinî anlayışların türemesine neden olur. Çin’in dünyadaki ve tarihteki imajını zedeler. İslam dünyasının ileri gelen kurumlarıyla görüşmelerimiz oldu. Bu kurumlara mensup din adamlarının vaazlarında, hutbelerinde, konuşmalarında “Çin’de şöyle şöyle baskılar yapılıyor” demesi, o ülkenin itibarı açısından doğru olmaz.

 

 

Oruç tutan bir insan, sabah yemeğini sabah namazından önce yiyor; akşam yemeğini de iftarda almış oluyor. “Ben öğlen yemeği yemiyorum” derse bir insan, devlet ona “Öğle yemeği yiyeceksin” diyemez. Bu işin mantığı yok. Zaten, insanlar çocukken ve gençken dinin vecibelerini öğrenebilirler. Bu yasaklar, Müslüman topluluğunun kendi geleceğini, “inançlı bir şekilde oluşturmasın” anlamına geliyor. Çin tarihini iyi okuyan biri olarak Çin ile Avrupa’yı şöyle kıyaslıyor ve Avrupalılara diyorum ki: Siz Endülüs’te 8 asır yaşayan Müslümanları yok ettiniz. Ama İslam varlığını, Çin’de 1200 senedir özgürlük içinde devam ettirmiştir. Bu konular, Çin’in büyük tarihine yakışmaz.

 

 

Bu yasaklar, Çin’in büyük tarihine zarar veriyor. Independent’ta uzun bir tahlil yayınlandı. Konu Arap medyasında birinci haber olarak geçiyor. Bizim telefonlarımız susmuyor. Beni bir barış elçisi olarak kabul ediniz. Eğer bu haberler tamamen asılsız olsaydı, size farklı bir öneride bulunacaktım. “Geliniz birlikte, Diyanet İşleri Başkanlığında bir basın toplantısı düzenleyelim.” İnsanlar Ramazan atmosferinde çok hassas oluyorlar. Vejeteryen insanı et yemeye zorlayamazsınız. İnanç sahibi bir insan, Allah ile devlet arasında kalınca, tercihini Allah’tan yana kullanır.